Cựu ngoại trưởng Iran Zarif thông báo từ chức Phó tổng thống sau hơn một tuần nắm giữ cương vị này do thất vọng về danh sách nội các.
“Để tránh sự nghi ngờ hoặc cái cớ có thể làm gián đoạn hoạt động của chính phủ, tôi đã từ chức vị trí Phó tổng thống phụ trách các vấn đề chiến lược”, ông Mohammad Javad Zarif thông báo trên mạng xã hội X hôm nay, chưa đầy hai tuần sau khi chính trị gia này được tân Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian bổ nhiệm vào vị trí trên hôm 1/8.
Ông Zarif nêu một số lý do dẫn đến quyết định từ chức, đáng chú ý nhất là sự thất vọng về danh sách 19 thành viên nội các mới được đề xuất. Chính trị gia này nói bản thân cảm thấy “xấu hổ” vì đã không thể thực hiện cam kết đưa phụ nữ, thanh niên và các nhóm dân tộc thiểu số vào nội các theo ý kiến chuyên môn của những ủy ban phụ trách lựa chọn ứng viên.
Tổng thống Pezeshkian hôm 11/8 trình danh sách ứng viên nội các, trong đó chỉ có duy nhất một phụ nữ, lên quốc hội để phê duyệt. Danh sách này vấp phải chỉ trích từ một số người trong phe cải cách ở Iran, khi các chính trị gia bảo thủ từng làm việc dưới thời chính quyền cố tổng thống Ebrahim Raisi cũng có mặt trong nội các.
Ông Zarif khi còn là Ngoại trưởng Iran tại Baghdad, Iraq, năm 2021. Ảnh: AFP
Ông Zarif cũng cho biết bản thân đã phải chịu nhiều áp lực sau khi trở thành Phó tổng thống vì con cái ông có quốc tịch Mỹ. Iran tháng 10/2022 ban hành điều luật cấm bổ nhiệm những người “có quốc tịch kép, hoặc con cái, vợ/chồng có quốc tịch kép”, vào các vị trí hoặc công việc nhạy cảm.
“Thông điệp của tôi không phải là biểu hiệu tiếc nuối hay thất vọng đối với ông Pezeshkian hay nhằm phản đối tình hình thực tế. Thay vào đó, tôi chỉ nghi ngờ sự hữu ích của bản thân trong vai trò Phó tổng thống phụ trách các vấn đề chiến lược”, ông Zarif nói, thêm rằng mình sẽ quay trở lại học viện và ít tập trung hơn vào tình hình chính trị trong nước.
Ông Zarif là Ngoại trưởng Iran năm 2013-2021 dưới thời Tổng thống theo đường lối ôn hòa Hassan Rouhani. Quan chức này được biết đến trên trường quốc tế khi tham gia các cuộc đàm phán kéo dài giúp Iran đạt được thỏa thuận hạt nhân lịch sử với các cường quốc vào năm 2015, gọi là Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA).
JCPOA sụp đổ sau đó ba năm khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút nước này khỏi thỏa thuận và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran.
Dù vậy, thỏa thuận này vẫn khiến ông Zarif trở thành biểu tượng cho một Iran cởi mở và hướng ngoại hơn, điều tân Tổng thống Pezeshkian đã cam kết theo đuổi trong quá trình tranh cử. Ông Zarif từng thường xuyên đồng hành với ông Pezeshkian trong chiến dịch vận động.
Phạm Giang (Theo AFP)
